Wat is het CBAM?

Het CBAM is een prijscorrectie bij import in de EU van daartoe aangewezen goederen, gebaseerd op de CO2-uitstoot in het productieproces buiten de EU. Het doel van het CBAM is het risico van koolstoflekkage te voorkomen. Door ook de vermindering van emissies door exploitanten in derde landen te stimuleren, zal de wereldwijde koolstofemissie verminderen.

Waarom het CBAM?

Het CBAM is een Europese verordening en onderdeel van het Fit for 55-pakket. Dit pakket heeft als doel de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen met ten minste 55% vóór 2030.

De EU kent momenteel een systeem waarbij producenten in de EU emissierechten moeten kopen voor de CO2-uitstoot van hun producten: het emissiehandelssysteem van de EU. Met de prijscorrectie van het CBAM ondervinden deze producenten niet langer een concurrentienadeel bij import uit derde landen waar lagere klimaatnormen gelden.

Voor wie geldt het CBAM?

Het CBAM geldt voor importeurs van CBAM-goederen. Voorbeelden van CBAM-goederen zijn staal, aluminium en kunstmest. De volledige lijst met goederencodes is te vinden in Bijlage I van de Europese verordening.

Vanuit de verordening is de importeur de (rechts)persoon die in eigen naam en voor eigen rekening CBAM-goederen aangeeft voor het vrije verkeer, dan wel diegene namens wie CBAM-goederen worden aangegeven voor het vrije verkeer.

Daarbij kan sprake zijn van de volgende situaties:

Doet u uw eigen aangiften? Dan wordt u aangemerkt als de importeur en gelden de verplichtingen uit de verordening voor u.

Maakt u gebruik van directe vertegenwoordiging? Dan wordt u aangemerkt als de importeur en gelden de verplichtingen uit de verordening voor u, niet uw direct vertegenwoordiger.

Maakt u gebruik van indirecte vertegenwoordiging? Dan heeft u de keuze: u moet met uw indirect vertegenwoordiger afspraken maken over wie optreedt als de importeur in de zin van de verordening en daarmee wie aan de verplichtingen van de verordening moet voldoen.

Welke fasen zijn er bij de invoer van het CBAM?

De inwerkingtreding bestaat uit 2 fasen:

de transitiefase (van 1 oktober 2023 tot 31 december 2025)

de algehele inwerkingtreding (vanaf 1 januari 2026)

Wat verandert er vanaf 1 oktober 2023?

Importeurs van CBAM-goederen moeten vanaf 1 oktober 2023 per kwartaal aan de Europese Commissie rapporteren hoeveel CO2 buiten de EU is uitgestoten bij de productie van de door hen geïmporteerde CBAM-goederen. Dit moet uiterlijk 1 maand na afloop van het betreffende kwartaal. In artikel 35 van de verordening staat aangegeven welke gegevens in de rapportage u moet opnemen.

De rapportage wordt aangeleverd aan de Europese Commissie. De Nederlandse Emissieautoriteit (NEa) is in Nederland tijdens de transitiefase de aangewezen bevoegde autoriteit voor onder meer de handhaving van de rapportageverplichting.

Wat verandert er na 1 januari 2026?

Als importeurs vanaf 1 januari 2026 CBAM-goederen willen importeren moeten zij toegelaten zijn als CBAM-aangever. De toelatingsaanvraag moet worden ingediend bij de bevoegde autoriteit in het land waar de aanvrager gevestigd is. Daarnaast moeten importeurs van CBAM-goederen vanaf 1 januari ;2026 CO2-certificaten aankopen om de CO2 te corrigeren die is uitgestoten bij de productie van de ingevoerde goederen. Jaarlijks moeten evenveel CO2-certificaten worden ingeleverd als dat er CO2 is uitgestoten bij de productie van de geïmporteerde CBAM-goederen. 1 certificaat staat daarbij gelijk aan de uitstoot van 1 ton CO2.

Meer informatie

De regels rond het CBAM worden nog verder uitgewerkt. Zo is nog niet duidelijk hoe u de kwartaalrapportages vanaf 1 oktober 2023 precies moet aanleveren aan de Europese Commissie. Nationaal is nog niet duidelijk welke organisatie(s) de taken van de CBAM-autoriteit gaat uitvoeren. Zodra er meer informatie beschikbaar komt, plaatsen wij deze op douane.nl/bedrijven.

(Bovenstaande informatie is afkomstig van de site van de Belastingdienst)

Hieronder vindt u pagina's met meer relevante informatie over het CBAM.

Heeft u na het lezen van bovenstaande informatie nog vragen over de invoering van het CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism), dan kunt u hieronder contact opnemen met onze experts van LV Customs Management.